Zapis fundacyjny świadczy, że już w 1633 r. pierwsi zakonnicy zamieszkali w nowo wybudowanym pomieszczeniu. Z pewnością nie był to jeszcze gmach klasztorny. Natomiast wzmianka z 1659 r. stwierdza, że klasztor był już wybudowany obok drewnianej kaplicy. W tym samym czasie komisarze biskupi stwierdzili, że majątek klasztorny wystarcza do utrzymania przynajmniej 12 zakonników zgodnie z regułą. W 1664 r. notowanych było 14 ojców i braci,, więc dlatego w 1667 r. ustanowiono w klasztorze wolnogułowskim nowicjat. W natępnych dziesięcioleciach konwent ten jest drugim po Krakowie pod względem liczebności kleru, klasztorem karmelitańskim. W czasach saskich zlikwidowano nowicjat, by w 1779 r. ponownie poruszyć problem jego reaktywacji. W dobie Komisji Edukacji Narodowej powołano przyklasztorną szkołę. W 1824 r. klasztor znalazł się w obszarze nowo powstałej prowincji warszawskiej. Trwa powolny regres klasztornego bytu. W latach 1828 i 1843 powoływano nowicjat, który funkcjonował do czasów powstania styczniowego. Założono w klasztorze także studium gramatyczno – retoryczne, a w 1845 r. studium teologii dogmatycznej oraz studium kaznodziejskie. W związku z tym klasztor od XVII w. cieszył się pokaźną biblioteką, gdzie nawet „Birkowski stary oszarpany”, czy „Żywoty święte stare odrapane”.
Pierwotny budynek klasztoru nie zachował się do współczesności. Spłonął w 1835 r. Jedynie obok północnej ściany kościoła przylega parterowy fragment klasztoru, ukształtował się on najprawdopodobniej w 1869 r., gdy urządzono tutaj plebanię. Drugi, nowy gmach plebanii reprezentuje bezstylową architekturę naszego stulecia.
Wstęp do kroniki klasztoru OO. Karmelitów w Woli Gułowskiej:
Historia sprowadzenia Karmelitów do Woli Gułowskiej, oraz powstania klasztoru i kościoła związana jest z wolą i decyzją Ludwika Krasińskiego, herbu ślepowron, urodzonego w 1609 roku w Ciechanowie, a zmarłego w 1644 roku, Kasztelana Ciechanowskiego oraz dziedzica; Adamowa, Gułowa i Woli Gułowskiej. Kierując się troską o zbawienie i dobro zamieszkałej tutaj ludności – dla - jak to zostało zapisane w akcie fundacyjnym – „większego rozkrzewiania czci Bożej i udzielania pociechy religijnej ludowi, przybywającemu z pobożnością do tego miejsca i szukającemu tam opieki” postanowił sprowadzić zakonników, którzy zapewnią im duchową opiekę i przyczynią się do podniesienia poziomu oświaty. Zamysł został spełniony w dniu 25 października 1633 roku podpisaniem aktu fundacyjnego, oraz sprowadzeniem Braci Zakonu OO Karmelitów z Krakowa. Fundator uposażył nowo powstały konwent 2 tyś złp. i dobrami ziemskimi. Klasztor oficjalnie został erygowany 26 września 1659 roku przez biskupa ordynariusza krakowskiego Andrzeja Trzebickiego.
Pomysł budowy murowanego kościoła w Woli Gułowskiej, na miejscu drewnianej kaplicy, zbudowanej przez Hieronima Rusieckiego na prośbę pobożnej niewiasty z Woli Gułowskiej o imieniu Barbara, sięga czasów z przed oficjalnego erygowania klasztoru do obrad definitorium karmelitów z roku 1642 na którym to zatwierdzono miejsce gułowskie na klasztor, pod warunkiem, że dostojny i wielmożny fundator, wybuduje świątynię. Budowa kościoła rozpoczęła się około 1650 r. i ciągnęła przez ponad sto lat. Uwieńczeniem długo trwających prac inwestycyjno budowlanych była konsekracja, odprawiona przez biskupa sufragana lubelskiego Jana Kantego Lenczewskiego w 1782 roku. Zachowano dla nowo wybudowanego kościoła dawne wezwanie kaplicy drewnianej, Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
Do czasu zaborów, Konwent Karmelitów rozwija się dobrze, liczne nadania pozwalają klasztorowi na budowę i rozbudowę kościoła, prowadzenie biblioteki, studium teologii dla duchownych, nowicjatu, (tutaj odbył swój nowicjat o. Mark Jandołowicz późniejszy duchowy przywódca konfederacji barskiej w literaturze romantycznej obecny pod postacią ks. Marka), oraz szkoły przyklasztornej. Czas zaborów i okres powstań narodowo wyzwoleńczych, to powolny regres klasztornego bytu. Karmelici za zaangażowanie patriotyczne i narodowo-wyzwoleńcze, oraz czynny udział w powstaniu listopadowym i styczniowym płacą wysoką cenę. Wydanie 8 listopada 1864 roku przez rząd carski ukazu kasacyjnego dla klasztorów w Królestwie Polskim. Podpisanego przez Aleksandra II Romanowa, skutkowało wywózką na sybir, skazywaniem na śmierć wielu duchownych, oraz kastą klasztoru w Woli Gułowskiej. Po wydaniu ukazu kasacyjnego w niewyjaśnionych okolicznościach wybucha w zespole klasztornym pożar, który trawi klasztor i zabudowania przy klasztorne. Ostatecznie budynek klasztorny zostaje rozebrany, oraz zabudowania w jego otoczeniu, a cegła z rozebranych budowli wywieziona do pobliskiego Adamowa z której wybudowany zostaje magistrat.
Powstanie parafii w Woli Gułowskiej związane jest represjami spowodowanymi ukazem kasacyjnym, oraz liberalizacją prawa uwłaszczenia chłopów w królestwie polskim, a także staraniami biskupa podlaskiego Beniamina Szymańskiego, chcącego uchronić kościół przed dewastacją i losem jaki był udziałem klasztoru. Biskup zaproponował ówczesnej władzy stworzenie parafii w Woli Gułowskiej dla wygody miejscowej ludności. Pięcioletnie starania zostały uwieńczone powodzeniem bo w dniu 11 kwietnia 1869 roku władze carskie zgodziły się na utworzenie parafii w Woli Gułowskiej, która przyjęła nazwę od wezwania kościoła Nawiedzenia NMP. Po uzyskaniu zgody na powstanie parafii, aby zapewnić mieszkanie duchowieństwu diecezjalnemu od strony zachodniej kościoła wybudowano plebanię, która łącznikiem została połączony z budynkiem kościoła. Nowo wybudowany budynek był przeznaczonym na mieszkanie dla duchownych diecezjalnych, którzy od tego momentu zajmowali się prowadzeniem parafii i zarządzaniem dobrami materialnymi klasztoru. W takim charakterze i kształcie budynek spełniał funkcję plebani do 1924 roku. Po wydaniu przez biskupa podlaskiego Henryka Przeździecki dekretu z dnia 27 kwietnia 1924 roku w którym przekreśla decyzję zaborców o usunięciu Karmelitów z Woli Gułowskiej i postanawia zwrócić cudami słynące miejsce prawowitym ich właścicielom, oraz ofiarowując parafię jako restytucję za doznane krzywdy spowodowane działalnością duchowieństwa świeckiego. Po powrocie karmelitów do Woli Gułowskiej zakonnicy podejmują nie udane próby dostosowania plebani do wymogów życia zakonnego. Budynek dawnej plebani spełniał rolę klasztoru karmelitów do lat 80-tych XX wieku. W latach 90-tych od strony północnej kościoła, obok dawnej plebani wybudowano nowy budynku, który spełnia rolę klasztoru. Jednak stylem i architekturą nie pasuje do dawnego Zespołu Klasztornego Karmelitów w Woli Gułowskiej.
Druga wojna światowa, ostatnia bitwa obronna kampanii wrześniowej, pod dowództwem gen. Kleeberga, rządy władzy ludowej, konfiskata majątku, nie sprzyjające działania ekonomiczno-polityczne władzy ludowej, odebranie klasztorom osobowości prawnej, brak środków, problemy personalne wewnątrz zakonu, oraz zacierania śladów prawdy historycznej dotyczącej własności i roli jaką odegrał klasztor dla zachowania kultury i tożsamości narodowej polaków z tego terenu. Odcisnęły swoje negatywne piętno na klasztorze i kościele przyczyniając się do regresu obiektu i jego otoczenia.
W dniu 17 lutego 1979 roku Zespół Klasztorny Ojców Karmelitów w Woli Gułowskiej został wpisany do rejestru zabytków pod numerem; A/578: znak KL.IV-7/13/72 jako przykład barokowego zespołu architektonicznego w którym rolę efektownej dominanty odgrywa dwuwieżowa fasada kościoła zrealizowana w konwencji dojrzałego barku operującego formami malowniczymi i światłocieniowymi.
Koronacja obrazu Matki Bożej Gułowskiej i nadanie tytułu sanktuarium Matki Bożej Patronki Żołnierzy Września staraniem biskupa siedleckiego Jana Mazura oraz Ojca Leonarda Franciszka Śliwy i ojca Tadeusza Stuleblaka odbyła się 5 września 1982 roku. Obraz został ukoronowany koronami papieskimi przez prymasa Polski arcybiskupa Józefa Glempa, z udziałem Generała Zakonu ojca Benitius Egberink, oraz Generała Ojców Paulinów Józefa Płatek. Powstanie Sanktuarium w Woli Gułowskiej, zrzucenie jarzma władzy ludowej w 1989 roku, oraz powolne odzyskanie praw wynikających z posiadania osobowości prawnej przez klasztory zapoczątkowało nowy rozdział w historii działalności Klasztoru Karmelitów w Woli Gułowskiej.
